ACT bij hersenletsel - deel 3
- rosanne
- 17 mrt
- 3 minuten om te lezen
In deel 3 van deze blogs over ACT wil ik met 3 pijlers verder gaan; Zelf als Context, Waarden en Toegewijde actie.
Zelf als Context
Dit onderdeel van ACT is wat abstract. Ik ga mijn best doen het zo goed mogelijk uit te leggen.
We leven vanuit ons eigen perspectief; we zien alles door onze eigen lens. Dit perspectief maakt ook dat we daar vaak heel erg druk mee zijn. Met alles wat er in en om ons heen gebeurd. Door jezelf meer van een afstandje te bekijken; als een observator kun je meer zien. Zo kan het zijn dat je je steeds gejaagd en gespannen voelt. Maar op het moment dat je dan van een afstand gaat kijken ziet dat je eigenlijk ook onvoldoende pauze/rust neemt. Midden in alle dag zal je dit niet zo snel opvallen. Daarvoor moet je echt een ander perspectief aannemen.
Oefening:
Stel je een perron voor op een treinstation. Er komen treinen, treinen met blije mensen, boze mensen. Zware diesel treinen, nieuwe intercity’s. De ene keer is het prachtig zonnig op het perron, de andere keer regent het. Het perron blijft hetzelfde perron, ongeacht wat er aan voorbij gaat.
Denk nu aan je eigen leven, alles wat er gebeurd, fijne blije gebeurtenissen, vervelende en verdrietige gebeurtenissen. Toch is er ook een deel van jezelf dat dat allemaal observeert.
Waarden
“ als we niet beslissen welke kant we opgaan, eidigen we ongetwijfeld op de plek waar we naar toe zijn gegaan” – chinees gezegde
Binnen ACT wordt ervan uit gegaan dat iedereen alles al bezit om een betekenisvol leven te leiden. Het gebruiken van je waarden is hierbij van belang. Waarden zijn de dingen die jij als persoon écht belangrijk vindt in het leven. Deze persoonlijke waarden kunnen je houvast bieden, ze geven je richting in je leven (vergelijkbaar met een kompas). Waardegericht leven kan je helpen om beslissingen te maken in jouw dagelijks leven, tegelijkertijd kan het je helpen om meer betekenis te ervaren.
Maar wat vind jij echt belangrijk? Die vraag is soms best lastig te beantwoorden.
Oefening:
Deze oefening is best heel uitgebreid, daarom verwijs ik naar de website ACTinactie.nl. Via deze link is er een prachtige opdracht te vinden om te leren wat jouw belangrijkste waarden zijn. Vervolgens kun je ook kijken of deze waarde voldoende terugkomt in jouw dagelijks leven.
Toegewijde actie
Na het vaststellen van wat jouw waarden zijn, wat jij echt belangrijk vindt in het leven is het belangrijk om aan de slag te gaan met toegewijde actie. Want wat zou een waarde zijn als er geen handeling volgt om deze waarde na te streven?
Toegewijde actie is een van de kernprincipes binnen ACT. Het verwijst naar het ondernemen van acties die in lijn zijn met je waarden, ondanks eventuele interne obstakels zoals pijnlijke gedachten, gevoelens of lichamelijke sensaties. In ACT is het doel om mensen te helpen waardevolle en betekenisvolle doelen na te streven, zelfs als dat betekent dat ze ongemak of moeilijkheden moeten doorstaan. Toegewijde actie is dus actie die je onderneemt met volledige betrokkenheid bij je waarden, ongeacht de angst, stress of twijfel die je misschien voelt.
Het doel van toegewijde actie is om je leven te leiden op een manier die rijk is aan betekenis en voldoening, ongeacht de uitdagingen die je onderweg tegenkomt. Het gaat niet om het vermijden van pijn, maar om het leren omgaan met die pijn terwijl je doet wat belangrijk voor je is.
Bijvoorbeeld; je hebt last van sociale angst, maar jouw waarde is dat je vriendschappen erg belangrijk vindt. Je toegewijde actie kan dan zijn om toch een vriend op te bellen om een afspraak te plannen. Ondanks alle (negatieve) gedachten en het ongemak die dit oplevert.
Oefening:
Kies een van jouw belangrijkste waarden uit. Beoordeel of deze voldoende terug komt in jouw leven. Welke stappen kun je zetten om deze waarde meer terug te laten komen in jouw leven?
Bronnen
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2016). Acceptance and Commitment Therapy, Second Edition: The Process and Practice of Mindful Change. Guilford Publications.
Comments